Raid Nedir?
Raid Seviyeleri:
Raid(Redundant Array of Independent Disks), performans iyileştirme ya da veri güvenliği için sistemde var olan 2 veya daha fazla fiziksel diski ya da mantıksal birimi konfigüre edebileceğiniz veri depolama teknolojisidir.
Raid, Software Raid ve Hardware Raid olmak üzere ikiye ayrılır.
Software Raid:
- Raid konfigürasyonu, raid denetleyicisi olmasına gerek duymadan işletim sistemindeki yardımcı yazılım tarafından yönetilmektedir. Apple, Microsoft,çeşitli Linux sürümleri dahil olmak üzere çok sayıda işletim sistemi Raid konfigürasyonunu destekler.
- Hardware Raid'e göre daha düşük maliyetlidir.
- Software Raid'de işletim sisteminizin desteklediği Raid seviyeleri ile sınırlı olursunuz.
- Software Raid ile konfigüre edildiğinde veri kaybı olmuyor fakat Hardware raid'te diskleri formatlamak gerekeceğinden tüm bilgiler kaybolmaktadır.
- Software Raid, Hardware Raid kadar performanslı değil ve çok fazla sistem kaynağı harcamaktadır.
Hardware Raid:
- Hardware Raid için raid denetleyicisi olması gerekmektedir.
- Ek donanım ihtiyacı nedeniyle Software Raid'e göre pahalıdır. Bu yüzden anakart üreticileri bazı modellerinde bu teknolojiyi de entegre ediyorlar.
- Özellikle daha karmaşık raid yapılandırmalarında daha iyi performans sağlamaktadır.
- Hardware raid ve Software raid arasındaki fark, raid işlemlerinin gerçekleştiği yerdir. Software raid, işlemi ana bilgisayarın işlemcisinde gerçekleştirir. Sistemin işlemcisini kullanmadığı için hardware raid daha iyi performans sağlar.
Software raid ve Hardware Raid'in ikisinde de her biri belirli bir durum için optimize edilmiş farklı raid seviyeleri vardır.En yaygın seviyeler RAID 0, RAID 1, RAID 5 ve RAID 10'dur. RAID 0, RAID 1 ve RAID 5 hem HDD hem de SSD ortamında çalışır. (RAID 4 ve 6 her iki ortamda da çalışır, ancak pratikte nadiren görülür.)
Raid Seviyeleri:
Raid 0: Striping
- Disk Striping olarakta adlandırılan bu yapılandırma, verileri farklı disklere böler. Böylece okuma-yazma birden çok diskte eşzamanlı olarak gerçekleşebilir ve bu süreçte genel hızını artırabilir. Performans önceliği olan sistemlerde bu yapılandırma kullanılabilir.
- En az iki disk olması gerekir.
- RAID 0, parity kullanmadığından, ek yük yoktur ve depolama için tüm diskin kapasitesi kullanılır.Örneğin 2 tane 1 TB disk kullanırsanız Raid 0 yaptığınızda 2 TB kullanım alanınız olacaktır.
- RAID 0'ın dezavantajı, parity olmamasıdır.Bu, verileriniz bozulursa veya kaybolursa, esneklik veya yedekleme yoktur ve kaybolan verileri geri almanın imkansız olduğu anlamına gelir. Bu, RAID 0'ı kritik veriler için tamamen uygunsuz hale getirir.Veri güvenliği düşüktür.
- RAID 0, bir görüntü veya video düzenleme uygulamaları gibi yüksek hızda okunması/yazılması gereken verilerin depolanması için idealdir.
RAID 1: Mirroring
- Mirroring olarakta adlandırılan bu yapılandırma, veriyi yedekleme için verileri iki veya daha fazla diskte çoğaltır. Bu konfigürasyon en az iki disk gerektirir, bu nedenle veriler her ikisine aynı anda yazılabilir. Bu, veriler aynı anda her iki disktende okunabildiğinden okuma işlemlerini hızlandırır. Ancak, verilerin iki diske yazılması gerektiğinden yazma işlemleri daha yavaş olacaktır.
- Aynı verilerin iki kez depolanması gerektiğinden, toplam depolama kapasiteniz yarıya iner.Örneğin 2 tane 1 TB disk kullanırsanız Raid 1 yaptığınızda 1 TB kullanım alanınız olacaktır.
- Bir diskin arızalanması durumunda, verilerin yeniden oluşturulması gerekmez, bunların yalnızca yedek diske kopyalanması gerekir.Ayrıca arıza durumunda ikincil disk otomatik olarak görevi devralmaz. İkincil disk devralmadan önce sistemin yeniden başlatılması gerekir
- Önemli verilerin disk arızalarına karşı güvenliğini sağlamak için kullanılır.
- RAID 1, örneğin muhasebe sistemleri için kritik depolama için idealdir. Yalnızca iki diskin kullanılacağı küçük sunucular için de uygundur.
Raid 5: Striping with Parity
- Striping with Parity olarakta adlandırılan bu yapılandırma, veri bloklarını ve parity'yi disklere dağıtır.Parity, binary veridir.Raid 5, parity bloklarını veri bloklarının olduğu disklerde depolar. Her veri bloğunun kendine ait bir parity bloğu vardır. Disklerden birinin arızalanması durumunda parity sayesinde aynı veri otomatik şekilde yeniden meydana getiriliyor.
- Raid 5 için en az 3 disk olması gerekiyor. Disk kapasitesi toplam kapasitenin 1/3 oranında azalmasıyla depolama yapıyor.Örneğin 3 tane 1 TB disk kullanırsanız Raid 5 yaptığınızda 2 TB kullanım alanınız olacaktır.
- Tüm diskler aynı anda yazma isteklerine hizmet ettiğinden yazma performansını artırır. Bununla birlikte, veri bloklarında küçük değişiklikler bile çok sayıda adım ve yeniden hesaplama gerektirdiğinden, genel disk yazma performansı düşebilir. Yazma performansını iyileştirmek için bu denetleyicilerde genellikle fazladan önbellek kullanılır.
- Bu karmaşık bir teknolojidir. 4TB diskleri kullanan bir raid 6 konfigürasyonunda disklerden biri arızalanır ve değiştirilirse, diskin yüküne ve denetleyicinin hızına bağlı olarak verilerin geri yüklenmesi (yeniden oluşturma süresi) bir gün veya daha uzun sürebilir. Bu süre içinde başka bir disk bozulursa, veriler sonsuza kadar kaybolur.
- RAID 5, verimli depolamayı mükemmel güvenlik ve makul performansla birleştiren iyi bir çok yönlü sistemdir. Sınırlı sayıda diske sahip dosya ve uygulama sunucuları için idealdir.
RAID 10: Striping and Mirroring
- Striping and Mirroring olarakta adlandırılan bu yapılandırma,sistemde bulunan diskler ikili olarak Raid 1 olarak konfigüre edilip Raid 1 olan gruplar ise Raid 0 olarak konfigüre edilmesiyle oluşmaktadır. Örneğin;4 tane diskin 2'li grup halindeki Raid1 yapılıyor. Raid1 yapılınca 2 tane olan 2'li grubun Raid 0 yapılmasıyla Raid 10 elde ediliyor.Bu, iç içe geçmiş veya hibrit bir RAID yapılandırmasıdır.
- En az 4 disk kullanılır.Örneğin 4 tane 1 TB disk kullanırsanız Raid 10 yaptığınızda 2 TB kullanım alanınız olacaktır.
- Hassas bilgileri depolayan yüksek işlemsel veritabanları gibi hem yüksek veri güvenliği hem de yüksek performans gerektiren ortamlara hizmet eder. Daha düşük kullanılabilir kapasite ve yüksek sistem maliyetleri ile RAID seviyelerinin en pahalısıdır.
- RAID 10 yapılandırmasındaki disklerden biri arızalanırsa, tek gereken tüm verileri sağlam yedeklenen diskten yeni bir diske kopyalamak olduğu için yeniden oluşturma süresi çok hızlıdır.
- Depolama kapasitesinin yarısı mirror'a gider, bu nedenle RAID 5 veya RAID 6 ile karşılaştırıldığında bu, yedekliliğe sahip olmanın pahalı bir yoludur.
- Raid 10, yoğun çalışan veri tabanı sunucuları veya birçok yazma operasyonu gerçekleştiren donanımlar için idealdir.